تیغ تعزیه خفقان تاریخ را گردن زد/فریاد حقیقت‌جویی آزادگان جهان
تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۸۱۰۳۴
استانها > اصفهان - مهر نوشت: تعزیه در لحظه‌هایی از تاریخ که گلوی نازکِ حقیقت در زیر چکمه‌های خفقان نفس های آخر را می‌کشید تیغ تیز از دستار هنرآفرین خود برکشیده و در دفاع از حقیقت قیام «ثارالله» قد علم کرده است.
«تعزیه» هنری است که ثانیه ثانیه از لحظات نفس‌گیر حیاتش را در هوای روح‌بخش آزادگی و عزت نفس کشیده است و در لحظه‌هایی از تاریخ که گلوی نازکِ حقیقت در زیر چکمه‌های ظلم و خفقان نفس‌های آخر را به لرزه نشسته است، تیغ تیز از دستار هنرآفرین خود برکشیده و در دفاع از حقیقت قیام «ثارالله» قد علم کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هنر تعزیه در طول تاریخ بشری با نقش زدن رنگ سرخ شهادت بر سیاهی شب‌های تاریکِ ظلم و جهل، راه نفوذ بر دشمنان دین بسته است به نوعی که از برترین روش‌های مبارزه با بیداد ستمگران در دورانی است که هیچکس حق نام بردن از قیام عاشورا و کربلا را نداشته است.
این هنر آیینی از گذشته‌های دور تاکنون در استان اصفهان نقشی پر رنگ در سوگواری ایام عزاداری سید و سالار شهیدان امام حسین (ع) داشته است و به ویژه در اواخر ماه صفر و ایام وفات پیامبر اکرم (ص) و شهادت امام حسین مجتبی (ع) و امام رضا (ع) رونق ویژه‌ای می‌گیرد.
نکته مهم در ارتباط با تعزیه این است که این هنر آیینی در ارتباط با دیگر پیامبران و اسطوره‌های تاریخی و حماسی مانند سیاوش (یکی قهرمانان شاهنامه) نیز رواج داشته است اما داستان تمامی تعزیه‌های آیینی نیز در نهایت به نوعی به مظلومیت امام حسین (ع) و یادآوری قیام عاشورا بازمی‌گردد.
قدمت تعزیه به یک هزار سال پیش می‌رسد
کارگردان تئاتر و کارشناس تعزیه درباره این هنر به مهر می‌گوید: تعزیه که برخی آن را شبیه خوانی نیز می‌نامند هنری، سنتی - آیینی است که قدمت آن در ایران به بیش از یک هزار سال می رسد و از ۴۰۰ سال پیش تاکنون از آن در عزاداری های ائمه معصومین استفاده می شود.
منصور قربانی با بیان اینکه تلفیق هنر اصیل و بومی ایرانی با آموزه‌های دینی و اعتقادی در تعزیه نشان از هوشمندی ایرانیان و استواری باورهای دینی آنها دارد، افزود: زمانی که شبیه‌خوانی شکل عزا، سوگ و حزن و اندوه را به خود بگیرد به شکل تعزیه در می‌آید و سه عنصر موسیقی، نمایش و ادبیات مبنای هنری آن را شکل می‌دهد.
کارگردان تئاتر و کارشناس تعزیه با بیان اینکه تعزیه به انواع مرسوم و قریب تقسیم می‌شود، ابراز داشت: برخی تعزیه‌ها مانند داستان شهادت امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل (ع) در تعزیه‌خوانی به نام مرسوم خوانده می‌شوند چرا که بیشتر از بقیه موارد اجرایی می‌شود و برخی مانند تعزیه‌های پیامبران و برخی امامان معصوم که تعزیه غریب خوانده می‌شوند کمتر در میان تعزیه‌خوانان متداولند.
تعزیه وفات پیامبر گرامی اسلام و امام حسن (ع) غریب است
وی ادامه داد: بدین ترتیب تعزیه وفات پیامبر گرامی اسلام (ص)، شهادت امام حسن (ع) و امام رضا (ع) که در سه روز آخر ماه صفر در اصفهان به ویژه روستای مشهور و بین‌المللی قودجان رونق ویژه‌ای می‌گیرد جزو تعزیه‌های غریب محسوب می‌شود.
قربانی با بیان اینکه موسیقی تعزیه بسیار متفاوت و دارای ریتم خاص است، تاکید کرد: موسیقی آغاز تعزیه کاملا مشخص و از نظر احساسی فضای خاصی برای مخاطب می‌آفریند و این حس با موسیقی بخش‌های دیگر تعزیه متفاوت است.
موسیقی هر بخش از تعزیه در دستگاه خاص و با دیگر بخش‌ها متفاوت است
وی اضافه کرد: شیوه رجزخوانی حُر در ابتدای تعزیه، در زمان پشیمانی و همچنین در جنگ با اشقیاء متفاوت و مشخص است، در واقع موسیقی تعزیه پس از پشیمانی حُر در دستگاه شور است که نماد پشیمانی غم و اندوه و درونی است و بر این اساس نمی‌توان آن را به در دستگاه ماهور که حماسی شاد را القاء می‌کند، اجرا کرد.
تعزیه‌های حماسی نیز به جاودانگی قیام عاشورا ختم می‌شو.
کارگردان تئاتر و کارشناس تعزیه با بیان اینکه تعزیه تنها به واقعه کربلا نمی‌پردازد و درباره امامان، پیامبران، شخصیت های تاریخی قابل اجرا است، تاکید کرد: هیچ حماسه‌ای در طول تاریخ به عظمت قیام عاشورا نمی‌پردازد و بر این اساس تمامی تعزیه‌های پیامبران و یا شخصیت‌های حماسی به نوعی به جاودانگی قیام عاشورا ختم می‌شود.
وی اضافه کرد: به طور مثال در برخی تعزیه‌های مربوط به پیامبر گرامی اسلام (ص) ایشان از میان دو انگشت خویش حادثه خونین عاشورا را به امام علی (ع) نشان می دهد و در نهایت این حادثه برای مخاطبان بازآفرینی می‌شود.
قربانی با اشاره به تعزیه شهادت امام رضا (ع) به مناسبت روز آخر صفر تاکید کرد: در این تعزیه نیز شهادت امام رضا (ع) نیز این واقعه از زبان امام هشتم برای امام جواد (ع) بازگو می شود.
تعزیه روستادی قودجان، افتخار جهان اسلام
تعزیه روستای قودجان معروف به پایتخت تعزیه جهان اسلام شهرتی بین‌المللی دارد به نوعی که شهرستان خوانسار در ماه صفر پذیرای تعزیه‌گردانانی از سرتاسر کشور است و مراسم تعزیه آن در ایام سوگواری پایان ماه به شکل مستقیم نیز پخش می‌شود.
یکی از اهالی خوانسار در این ارتباط به مهر می‌گوید: روستای قودجان از بزرگترین مراکز اجرای تعزیه در ایران وجهان است که همه ساله از اربعین حسینی پذیرای علاقه مندان به تعزیه است.
ظفر کیهانی با بیان اینکه تاریخچه اجرای تعزیه در این حسینیه به ۲۵۰ تا ۳۰۰ سال پیش برمی گردد، افزود: در این روستا به طور معمول از روز اربعین ۱۸ مجلس تعزیه در ۹ روز برگزار می‌شود.
وی با اشاره به برگزاری تعزیه در حسینیه روستای قودجان ابراز داشت: شکل ظاهری مشابه حسینیه‌های سنتی و به شکل میدانی ساخته شده است بدین شکل که سن اصلی در مرکز حسینیه قرار دارد و دور تا دور سن اصلی فضایی خاکی برای تردد اسبها وسپاهیان اشقیاء وجود دارد.
یکی از اهالی خوانسار افزود: همچنین و در اطراف این فضای خاکی سکوهایی خاص جهت نشستن تماشا گران در طبقه همکف که مخصوص آقایان است وجود دارد ودر بالای این سکوها حجره هایی فرش کرده جهت نشستن سالخوردگان قرار دارد ضمن اینکه در روی حجره ها، دو طبقه جهت نشستن بانوان ساخته شده است.
تعزیه در دوران ظلم ستمگران که امکان روشنگری‌های صریح وجود نداشته از مهم ترین راه های زنده نگه داشتن قیام امام حسین (ع) محسوب می‌شود اما این هنر نیزاز آسیب دور نمانده است.
قربانی در این ارتباط می‌گوید: تعزیه به دلیل عدم آموزش‌های دانشگاهی، نبود پژوهش‌های صحیح و با توجه به شیوه انتقال نسل به نسل در طول سالیان دچار آسیب‌ها و تحریف‌هایی شده است.
ترویج متون غیرمستند از مهم‌ترین آسیب‌های تعزیه است
وی اضافه کرد: ترویج متون غیرمستند به ویژه در تعزیه‌های مرسوم از مهم‌ترین آسیب‌های تعزیه است به شکلی که تعزیه‌خوان حاضر نیست اشتباهات متون یا نقل‌های اشتباه را تغییر دهد و این امر نیازمند توجه جدی است.
آموزش تعزیه باید به شکل آکادمیک درآید
این کارشناس تعزیه با تاکید بر اینکه تعزیه نیازمند متون معتبر است اما کار پژوهشی در زمینه تعزیه کمتر انجام شده است، ابراز داشت: آموزش این هنر اصیل باید مانند بسیاری از هنرهای دیگر به شکل آکادمیک و دانشگاهی درآید و در بحث هنرهای نمایشی ورود پیدا کند تا جایگاه خود را به درستی بازیابد.
در اواخر ماه صفر در اغلب مناطق اصفهان از جمله قودجان خوراسگان، نطنز، گلپایگان، خمینی‌شهر، خورزوق، دولت‌آباد روستای ورپشت تیران و کرون، شاهد اجرای تعزیه هستیم و بسیاری از تعزیه‌های شهرستان به عنوان میراث معنوی به ثبت ملی رسیده است، نکته جالب توجه اینکه بسیاری از وسایل و ملزومات تعزیه توسط مردم استان اصفهان و در قالب نذر تهیه می‌شود.
46
کلید واژه‌ها : استان اصفهان -منبع: خبرآنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۸۱۰۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پناهیان: هیچ ابزاری جز حجاب نشان‌دهنده جاری بودن محبت در جامعه نیست
استاد حوزه و دانشگاه گفت: برخی متأسفانه نگاه سخیفی به حجاب دارند و حجاب را مسأله عقیدتی می‌دانند و می‌گویند هر کسی عقیده خود را دارد درحالی‌که حجاب بیش از این که عقیدتی باشد انسانی است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین علیرضا پناهیان در اجتماع دختران دانشجو که عصر امروز در حرم مطهر بانوی کرامت برگزار شد با بیان اینکه ما در جهان دو مکتب، فرهنگ و تمدن داریم که در مقابل هم ایستاده‌اند، اظهار داشت: یک فرهنگ مبتنی بر دشمنی انسان‌ها با هم است که نماد آن غرب است که در حال نفرت‌پراکنی و جنگ در جهان است و یک مکتب هم مبتنی بر محبت است و نماد آن اسلام نابی است که ما دنبال آن هستیم.
وی با بیان اینکه امام باقر (ع) فرمودند دین چیزی جز محبت نیست، گفت: شما در حرم حضرت معصومه (س) در محضر یکی از جلوه‌های محبت دین هستید که به‌عنوان یک دختر مجرد از خاندان اهل‌بیت (ع) محل رجوع علما و بزرگان دینی و اظهار تواضع و محبت است.
استاد حوزه و دانشگاه محوریت حضرت معصومه (س) را شاید به‌خاطر این دانست که یک زن بیش از یک مرد استعداد این را دارد که پیام و ماهیت این دین را منتقل کند، افزود: فرق ما با فرهنگ غرب این است که ما طرفدار زندگی با محبت هستیم؛ ولی آنها برای فرار از محبت از اصطلاحاتی به‌ظاهر معقول مانند حقوق بشر، قانون و بروکراسی استفاده می‌کنند.
وی با بیان اینکه مارکس به‌عنوان یکی از اندیشمندان و پایه‌گذاران تمدن غربی معتقد بود که انسان‌ها اساساً با هم دشمن هستند و برای این که بتوانند در کنار هم باشند باید قانون نوشته شود، افزود: طرح اسلام زندگی مبتنی بر محبت است و جمهوری اسلامی زمانی اسلامی به معنای حقیقی خواهد شد که از قوانین خود بکاهد و زندگی مردم را بر اساس محبت بیش‌ازپیش سامان دهد.
پناهیان با تأکید بر اینکه دختران بهتر می‌توانند حامل پیام دین به جامعه باشند، تصریح کرد: هیچ دختری حاضر نیست تن به زندگی دهد که در آن قانون و مسائل و حقوقی بخواهد جای محبت را بگیرد و او را به خوشبختی برساند؛ حقوق و قانون برای زندگی اجتماعی لازم است، ولی زندگی مبتنی بر محبت بر زندگی بر مبنای قانون ترجیح دارد.
وی با بیان اینکه وقتی از جایگاه محبت به قانون‌پرستی یورش می‌بریم در حقیقت از موضع محبت به زندگی توأم با هرزگی یورش می‌بریم، گفت: هرزگی ریشه محبت را از بین می‌برد و به همین خاطر اسلام با آن مخالف است؛ اینکه حجاب در دین اهمیت دارد و برای دشمنان نیز اهمیت تمدنی پیدا کرده به‌خاطر این است که حجاب مظهر محبت و دشمن هرزگی است.
سخنران حرم مطهر بانوی کرامت با بیان اینکه ما هیچ ابزار دیگری جز حجاب نداریم که نشان‌دهنده جاری بودن محبت در جامعه و مخالف هرزگی باشد، افزود: برخی متأسفانه نگاه سخیفی به حجاب دارند و حجاب را مسأله عقیدتی می‌دانند و می‌گویند هر کسی عقیده خود را دارد درحالی‌که حجاب بیش از این که عقیدتی باشد انسانی است.
وی با بیان اینکه تمام پیام‌های دینی ما انسانی هستند، گفت: مدافع حجاب مدافع تمدن مبتنی بر محبت است و یکی از لوازم زندگی با محبت نماز است؛ زیرا کسی که به‌اندازه یک نماز نتواند خودداری کند دلش هم هرزه خواهد شد.
پناهیان فلسفه تمام احکام دین را محبت دانست و تصریح کرد: اگر به محبت امیرالمؤمنین (ع) نرسیده باشیم نمازخواندن و قرآن خواندنمان هم قبول نیست؛ امام صادق (ع) می‌فرمایند اگر به محبت امام‌زمان خود نرسیده باشید حجتان هم قبول نیست.
وی با تأکید بر اینکه جهان آینده جهان ما و طرفداران محبت در روابط اجتماعی است، گفت: صهیونیست جهانی و کشتار کودکان و زنان در غزه نتیجه هرزگی است که غرب برای انسان‌ها تجویز کرده است و این حرکت‌هایی که در دانشگاه‌های آمریکا و اروپا در محکومیت جنایات رژیم صهیونیستی به راه افتاده به قیام علیه هرزگی ختم خواهد شد.
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه حکومت امام زمان با همین محبتی که امروز شما را به حرم حضرت معصومه (س) کشانده است اداره می‌شود و این با حکومتی که بخواهد با زور و قانون اداره شود فرق دارد، افزود: حکومت اسلامی به دنبال کشاندن جامعه جهانی به جایی است که ددمنشی‌ها در آن نباشد.
وی با بیان اینکه غزه نتیجه بی رحمی است که در فرهنگ غرب در روابط بین زن و مرد پذیرفته و تبدیل به عرف شده است، اظهار داشت: ما به عدم تعهد و عدم احساس مسئولیتی که در روابط غربی وجود دارد هرزگی می‌گوییم و همین قانون‌گرایی که در خانواده‌های غربی ایجاد شده است جامعه را به ددمنشی سیاسی می‌کشاند.
پناهیان با بیان اینکه ما هر شعاری که داده‌ایم برگرفته از مبانی الهی بوده و جهان از ما تبعیت کرده است، گفت: ما حاملان پیام خدا به جهانیان هستیم و پیام خدا در نزد جهانیان پذیرفته شده است.
وی با بیان اینکه یک زن وجودش از محبت است و باید به تئوریزه کردن محبت در حیات فردی و اجتماعی بپردازد، عنوان کرد: وقتی در روابط فردی و اجتماعی یک جامعه محبت تئوریزه شود نتیجه آن می‌شود همین دین زیبا که نمادش یک دختر است که بزرگترین حرم را در میان امام‌زادگان دارد.
تیراندازی، مراسم عروسی در ونایی بروجرد را به عزا تبدیل کرد